Energie
Aanpak
Financiële instrumentenSamen met
Rebel Group, Port of Amsterdam, Tata Steel en ECOLOGDatum
13 november 2025Leestijd
6 minutenHoe kunnen we groene waterstof een belangrijke energiedrager in de Nederlandse energietransitie maken? Wat is daarvoor nodig? Eduard de Visser (directeur Strategie & Innovatie bij Port of Amsterdam) en Dolores de Rooij (sr. business development manager bij Invest-NL) vertellen hoe hun onderzoek kan uitgroeien tot een vliegwiel voor de Nederlandse én Europese energietransitie.
Nederland heeft zichzelf ambitieuze klimaatdoelen gesteld. Belangrijk onderdeel hiervan is elektrificatie van industrie. Maar voor meerdere sectoren zoals zware mobiliteit, luchtvaart en chemie is elektrificatie geen eenvoudige optie. Groene waterstof kan een oplossing zijn.
De Nederlandse groene waterstofproductie komt echter maar moeizaam van de grond. De productiekosten zijn nog te hoog en er is een beperkte capaciteit aan hernieuwbare energie. Hierdoor worden veel investeringen in infrastructuur en fabrieken uitgesteld. Import van waterstof uit exportlanden met veel zon- en windenergie kan een betaalbare en schaalbare aanvulling op de binnenlandse productie bieden. Eduard ziet kansen: “Door vloeibare waterstof in te voeren, kan de haven van Amsterdam hierin een strategische rol spelen.”
Om deze casus goed te doorgronden hebben Invest-NL en Rebel Group in opdracht van een consortium bestaande uit Port of Amsterdam, Tata Steel en ECOLOG een case study uitgevoerd. Het onderzoek ‘Green hydrogen import through the port of Amsterdam’ laat zien hoe de haven van Amsterdam kan uitgroeien tot de toegangspoort voor grootschalige import van groene waterstof.
Dolores vertelt: “Het toont de technische haalbaarheid maar legt ook een helder financieringsvraagstuk bloot. Tussen 2030 en 2040 ontstaat een tijdelijk financieringsgat van circa € 2,4 miljard, omdat de verwachte afzetprijs in de aanloopfase lager ligt dan de kostprijs. Na 2042 slaat het tij om en resulteert het project over de volledige looptijd in een rendement van ongeveer € 2 miljard.”
Het rapport noemt een reeks oplossingen om het financieringsgat te dichten. Eén daarvan is het gebruik van zogeheten Contract-for-Difference-afspraken. Daarbij spreekt de overheid met een producent van CO₂-vrije energie een vaste prijs af per eenheid energie. Is de marktprijs lager? Dan betaalt de overheid het verschil bij. Is de marktprijs hoger? Dan betaalt de producent het verschil terug.
Andere oplossingen zijn achtergestelde leningen en aanpassingen in wet- en regelgeving. Die geven investeerders meer zekerheid en versnellen de groei van een stabiele waterstofmarkt. Belangrijk in het ontwerp is de inzet van een aggregator. Dat is een partij die vraag en aanbod bundelt en langlopende contracten afsluit. Zo worden risico’s in prijs en volume kleiner.
De businesscase rekent nu nog niet rond. Een mix van maatregelen is het meest kansrijk.
Dolores de Rooij
Samenwerking tussen publieke en private partijen is hierbij essentieel. Ook bij dit onderzoek. Eduard benadrukt dit: “Door de partijen uit de gehele keten samen te brengen met expertise op het gebied van terminal operations, infrastructuur en afname is er een realistisch model ontwikkeld dat direct toepasbaar is op vergelijkbare importprojecten.”
Samenwerking is ook noodzakelijk om straks de import van groene waterstof te realiseren. Dolores: “De businesscase rekent nu nog niet rond. Een mix van maatregelen is het meest kansrijk, juist omdat de risico’s zich op verschillende plekken in de keten voordoen zoals productieprijs, afnamevolume en regulering.” Eduard vult aan: “Er zullen dus andere instrumenten moeten komen of bestaande instrumenten aangepast moeten worden.”
De aanbeveling is duidelijk: Het is nu tijd om door te pakken zodat groene waterstof haar belofte voor de energietransitie kan inlossen. Invest-NL en Port of Amsterdam blijven in dialoog met ministeries, financiële instellingen en potentiële afnemers. Met in de case study genoemde stappen kan in 2027 het eerste vloeibare waterstofschip aanmeren en in 2034 een volwassen import- en distributieketen operationeel zijn.
De ligging van Amsterdam – dichtbij Noord-Duitse afnemers en bestaande pijpleiding-corridors – maakt de haven tot een logische hub voor Noordwest-Europa.
Een mooi perspectief volgens Eduard: “Als de voorgestelde maatregelen worden doorgevoerd, kan de haven vanaf 2040 structureel waterstof leveren onder de verhandelbare marktprijs en zo bijdragen aan een concurrerend, klimaat-neutraal industrieel complex in de Europese Unie.”
De case study fungeert als blauwdruk voor andere havens; de methodiek is universeel toepasbaar.
Eduard de Visser
Het rapport is ook van waarde voor andere importprojecten. Het bevat een analyse over de verschillende sectoren waar groene waterstof toegepast kan worden en toont hoe gerichte interventies groene waterstofimport, niet alleen in Nederland, maar in heel Europa haalbaar kunnen maken. Eduard: “De case study fungeert daarbij als blauwdruk voor andere havens; de methodiek is universeel toepasbaar.”
Op de lange termijn is het impactpotentieel groot. De Nederlandse overheid verwacht dat in 2050 tot 50% van de groene waterstof wordt geïmporteerd. Dit project laat zien dat gerichte steun van de overheid helpt. Zeker als bedrijven bereid zijn om langdurige afnamecontracten te tekenen. Zo kan de moeilijke periode worden overbrugd waarin een bedrijf wel kosten maakt, maar nog weinig omzet heeft. Dat is cruciaal voor het opbouwen van nieuwe waardeketens.
Zo maken we verandering mogelijk.
Dolores de Rooij
En daarmee is de case study een schoolvoorbeeld waar Invest-NL voor staat: de energietransitie versnellen door financiering mogelijk te maken. Dolores: “De import van groene waterstof via de haven van Amsterdam is een innovatieve stap - maar met barrières. Innovatieve ondernemingen die willen opschalen, lopen vaak vast op financiering. Invest-NL helpt deze knelpunten oplossen. Dit doen we onder andere door onderzoek en advies. We kijken naar de markt, brengen financieringsknelpunten in kaart en pakken deze aan. Zo maken we verandering mogelijk.”
Met de case study op tafel ligt er een heldere routekaart. Of zoals Eduard het verwoordt: “We hebben nu het bewijs dat het kan, de volgende stap is het mobiliseren van kapitaal en beleid om het ook te dóén. Zodra die stap is gezet, vaart de eerste vloeibare waterstof naar Amsterdam en krijgt de Europese waterstofeconomie een krachtige impuls.”
Dolores de Rooij
sr. business development manager
De energietransitie is een grote uitdaging voor onze maatschappij. De gestelde landelijke en Europese doelstellingen vragen om een forse groei van energie afkomstig uit hernieuwbare bronnen. Een toename van windenergie op zee is daarbij onmisbaar. Fred van Beers (CEO van Sif), Jeroen Junge en Remco Westerbeek (beiden Investment Managers bij Invest-NL) vertellen over een samenwerking in de offshore windindustrie met een bijzonder resultaat: een eerste exit voor Invest-NL.
De overheid, investeerders en financiers hebben elkaar nodig bij het financieren van de energietransitie. Om samenwerking te stimuleren, startte Invest-NL de Financieringstafels in samenwerking met het Klimaatcommitment Financiële Sector, het ministerie van Klimaat en Groene Groei en het ministerie van Financiën. De overheid en private financiële partijen schuiven aan om concrete financieringsknelpunten te bespreken. Het doel? De investeringsmogelijkheden voor (institutionele) beleggers en financiers verruimen.