De impact van Invest-NL uitgelegd

Met de publicatie van het jaarverslag 2023 duiken we nog eens dieper in op het onderwerp impact. Want hoe meet je dat? Wat betekent een innovatiever en duurzamer Nederland? Wat zijn de resultaten van onze investeringen, en waar kunnen we nog winst behalen? Daarvoor geven we het woord aan Nathan Buijs en Martha Huysinga, Impact & ESG-collega's bij Invest-NL.  

Nathan is Impact Engineer en Martha is Strategy & Impact Analyst. Ze worden bij financieringswerkzaamheden betrokken als impact experts uit het Impact & ESG Team. Ze ondersteunen het investeringsteam met hun specialisme en kennis van het impactbeleid van Invest-NL.

Elementen van impact  

Impact is een breed en soms onduidelijk begrip. Om dit te definiëren haalt Nathan de omschrijving aan zoals gegeven door Global Impact Investing Network (GIIN). Hij legt uit dat impact drie cruciale elementen bevat: intentionaliteit, additioneel effect en meetbaarheid.  "Impact moet intentioneel zijn, een positieve verandering teweegbrengen ten opzichte van de huidige situatie, en het moet meetbaar zijn. Als je het niet cijfermatig kan onderbouwen, kunnen we het niet als impact zien."  
 
Bij Invest-NL zijn drie gebieden gekozen waar we impact willen maken: een leefbare planeet, goede gezondheidszorg en een innovatieve economie middels DeepTech.

Leefbare planeet  

Een leefbare planeet heeft alles te maken met dat we op ecologisch gebied onze economie op een slimmere manier organiseren. Dit wordt gemeten door bijvoorbeeld te kijken naar de reductie van broeikasgasemissies. "We evalueren hoeveel broeikasgasemissies ontstaan bij het product of proces van een bedrijf waarin we investeren, en hoe dit zich verhoudt tot het gangbare product of proces dat het vervangt," legt Martha uit.  

Ook circulariteit is een belangrijk onderdeel, waarbij wordt gekeken naar grondstofgebruik. “Een circulair systeem gaat niet alleen om het gebruiken van gerecyclede of hernieuwbare grondstoffen, maar ook om de levensduur van een product te verlengen en het daarna weer terug te brengen in het circulaire systeem."

Een leefbare planeet omvat onze focusgebieden Biobased & Circulaire Economie, AgriFood en Energy.

Resultaten | Leefbare planeet

Een van de meest opvallende resultaten van Invest-NL in 2023 was de bijdrage aan de reductie van broeikasgasemissies. "Onze prognoses laten zien dat de bedrijven in onze portefeuille tegen 2030 kunnen bijdragen aan een reductie van 10% van de huidige Nederlandse CO2-uitstoot. Dit is significant en toont de effectiviteit van onze investeringen." zegt Martha trots. Ze voegt er wel aan toe: "Dit blijven prognoses, het hangt er vanaf hoe bedrijven daadwerkelijk kunnen opschalen, dus er blijft nog enige onzekerheid." 

Avantium is zo'n portfoliobedrijf dat een grote bijdrage levert aan CO2-reductie. Waar gewoonlijk plastics van olie worden gemaakt, doet Avantium dat van suiker. Martha legt uit: “Bij Avantium kijken we naar de CO2-uitstoot van hun biobased plastic in vergelijking met traditioneel plastic. Dit helpt ons te bepalen hoeveel netto broeikasgasemissies we vermijden. Bovendien doen ze het commercieel gezien goed, waardoor de verwachte productieniveaus hoger zijn dan aanvankelijk gedacht.”

Nathan noemt Meatable als voorbeeld, die een substantiële bijdrage levert aan een leefbare planeet. “Meatable is een enorm innovatief bedrijf dat op basis van dierlijke stamcellen alternatieven voor vlees maakt. Zij scoren heel goed op impact, want de productie van vlees is een enorm intensief proces. Kweekvlees helpt niet alleen CO2 te vermijden, maar gebruikt ook veel minder grondstoffen en land.”  

Later heeft Invest-NL ook kweekvlees producent MosaMeat aan haar portfolio toegevoegd. Beiden belangrijke bedrijven in Nederland voor het versnellen van de eitwittransitie. "Het feit dat wij in Nederland twee toonaangevende kweekvleesbedrijven huisvesten, is iets waar we enorm trots op mogen zijn." 

Voor circulaire ondernemingen kan de mate van circulariteit worden gemeten met de zogenaamde R-ladder. Circulaire strategieën die hoger op de ladder staan, besparen meer grondstoffen. Martha hoeft niet lang na te denken over een voorbeeld. “Als je het hebt over hoe je impact en ESG kunt verweven in het DNA van je bedrijf, dan is er geen beter voorbeeld in de Nederlandse markt dan ons portfoliobedrijf Fairphone.”  

Zij licht haar statement verder toe: “Fairphone heeft zowel rethink, reduce als re-use strategieën, waarmee ze de levensduur van hun producten verlengen. Gebruikersdata toont aan dat hun telefoons gemiddeld 5,5 jaar worden gebruikt, tegenover drie jaar voor een standaardtelefoon. Ze versimpelen reparaties, minimaliseren gebruik van kritische materialen en zijn heel scherp op arbeidsomstandigheden.” 

Gezondheidszorg 

Een minder belicht impactgebied is gezondheidszorg, ook wel Life Sciences & Health. De gezondheidszorg in Nederland is namelijk erg goed, maar de zorgkosten stijgen gestaag. Het doel is om de zorg betaalbaar en van hoge kwaliteit te houden. "Wat we proberen te meten is hoeveel zorgkosten een interventie helpt te vermijden. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van een insulinepompje waardoor patiënten minder vaak naar de huisarts hoeven. Daarnaast kijken we naar de kwaliteit van leven die een innovatie brengt. Verlaging van kosten mag namelijk niet ten kosten gaan van de gezondheid of het comfort van patiënten." legt Nathan uit. 

Resultaten | Gezondheidszorg

De rapportage van impactcijfers in de zorg is vernieuwend. "Voor het eerst hebben we kunnen laten zien hoeveel zorgkosten bepaalde bedrijven helpen te vermijden en hoeveel kwaliteit van leven ze leveren. Dit soort informatie laten zien is innovatief en uitzonderlijk in de investeringswereld."  

Invest-NL investeerde onder andere in Xeltis, een MedTech bedrijf uit Eindhoven. Xeltis ontwikkelt vasculaire implantaten die gebruikt kunnen worden bij operaties. Nathan vertelt welke voordelen dat biedt: “Momenteel worden voor bepaalde operaties vaten uit andere onderdelen van je lichaam gehaald. Dit resulteert in pijnlijke plekken, littekens en veel hersteloperaties. Met de kunstmatige vaten van Xeltis is de patiënt na één operatie klaar. Dit is minder ingrijpend voor de patiënt, en levert ook weer een economische kostenbesparing op.”  

DeepTech 

Het derde impact gebied is DeepTech, waarvoor het gelijknamige Deep Tech Fonds is opgericht. De maatschappelijke waarde staat centraal bij hoogtechnologische bedrijven. Hier wordt namelijk gekeken naar de R&D uitgaven en werkgelegenheid. “We meten hoeveel hooggekwalificeerde banen worden gecreëerd en hoeveel er wordt geïnvesteerd in R&D. Dit geeft ons een beeld van hoe deze bedrijven bijdragen aan een innovatief economisch klimaat in Nederland," aldus Martha. 

Resultaten | DeepTech

Als voorbeeld wordt fotonica bedrijf EFFECT Photonics genoemd. Fotonica is een chiptechnologie waarbij lichtsignalen gebruikt worden in plaats van elektrische signalen. Martha legt uit hoe dit impact maakt: “Met deze moderne lichttechnologie kan je informatie sneller en energiezuiniger versturen, denk aan het internet of AI. Bovendien zorgt dit bedrijf voor meer dan 100 hooggekwalificeerde banen en investeert het flink in onderzoek en technologische ontwikkeling. De Nederlandse economie profiteert enorm van zulke bedrijven.”

Uitdagingen in transities 

Hoewel de resultaten bemoedigend zijn, erkent het Impact Team ook dat er nog uitdagingen zijn voor Invest-NL. "Qua grondstoffengebruik zie je dat we op sommige vlakken positieve impact maken, maar het staat wel tegenover dat wij op dit moment meer metalen en biogene grondstoffen gebruiken dan dat we helpen te vermijden," zegt Martha.  

Dit kan Nathan ook beamen: “In zo'n transitie is niet alles meteen positief. Het is een lastig proces, en dat zie je ook wel in onze cijfers terug. Er zijn prestaties waar je hoopt een volgende keer nog wat beter op te scoren natuurlijk.” 

Daarnaast is genderdiversiteit in zowel de directe als indirecte portefeuille een punt van aandacht voor het Impact Team. "We zijn actief in sectoren waar van oudsher meer mannen actief zijn dan vrouwen, zoals de financiële en technische sector. Dit is absoluut iets wat we willen verbeteren" zegt Nathan. Invest-NL heeft een vooruitstrevend beleid om diversiteit te bevorderen, zowel intern als bij de bedrijven waarin wordt geïnvesteerd. 

Samenwerken aan een duurzame toekomst 

Het Impact Team heeft regelmatig contact met de bedrijven en fondsen waarin is geïnvesteerd. Nathan legt uit hoe de samenwerking verloopt: “We helpen een bedrijf in zijn pad naar meer volwassenheid. Ondernemers zijn vaak druk met de groei en operatie. Om een volwassen bedrijf te worden, moet je rekening houden met verwachtingen op het gebied van impact en ESG, zoals het hebben van een gedragscode en het voldoen aan CSRD-richtlijnen. Wij helpen bedrijven stap voor stap.” 

De jaarlijkse berekening van impactcijfers is van groot belang, niet alleen voor Invest-NL, maar ook voor de portfoliobedrijven, legt Martha uit. “Doordat je zo'n rekenmodel maakt, kun je bepalen waar je als bedrijf de prioriteiten moet leggen. Het inzichtelijk maken van de impactcijfers helpt om de businesscase beter neer te zetten. Om vervolgfinanciering aan te trekken, wil je eerst kunnen aantonen wat de meerwaarde is.” 

De aanpak om impact te meten zorgt ervoor dat elke investering niet alleen financieel rendement oplevert, maar ook bijdraagt aan een betere wereld. Invest-NL is er voor die ondernemers die streven naar een duurzamer en innovatiever Nederland.  
 
De impactcijfers zijn terug te vinden in het Jaarverslag 2023.

Contact

Wil jij hier meer over weten? Neem contact met ons op. 

Blijf op de hoogte van nieuwe investeringen, duurzame innovaties en inspirerende ondernemersverhalen. Schrijf je in voor de maandelijkse Invest-NL nieuwsbrief!