Jaarverslag 2023: De Nationale Financierings- en Ontwikkelingsinstelling

Invest-NL, de nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling, heeft vandaag haar jaarverslag en jaarrekening over 2023 gepubliceerd. Sinds haar start in 2020 richt Invest-NL zich op het financieren en versnellen van grote maatschappelijke transities in Nederland. 

Download 'Invest-NL Jaarverslag 2023' (NL)

Voorwoord Jaarverslag 2023

Impact is ons doel

Nederland staat voor grote maatschappelijke uitdagingen. In 2050 draait onze economie op heel andere technologie, grondstoffen, energiebronnen en businessmodellen dan nu. Dat lukt alleen met innovatieve ondernemers, de ontwikkeling van nieuwe ecosystemen en schaalbare innovaties.

Wij zijn Invest-NL, de nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling. We maken de Nederlandse economie duurzamer en innovatiever door het mobiliseren van kapitaal: van Invest-NL zelf, van marktpartijen, van overheden en vanuit Europa. Door inzet van onze kennis, expertise en netwerken. Door nieuwe markten te ontwikkelen, investeringsproposities te verbeteren en nieuwe financieringsinstrumenten en -modellen te ontwerpen. En door zelf daar te investeren waar de markt niet, nog niet of niet helemaal in de financiering kan of wil voorzien. Op deze wijze maken we financierbaar wat niet financierbaar lijkt. Zo maken we het ook voor andere partijen aantrekkelijker om te investeren. Impact is hierbij ons doel, rendement het middel.

Met ons solide mandaat en ons budget van circa € 2 miljard kunnen we een belangrijke bijdrage leveren aan de versnelling van grote maatschappelijke transities. Maar dit kunnen we niet alleen. Samenwerking is gezien de grote opgaven cruciaal. En we willen graag een verbindende schakel zijn tussen ondernemers, investeerders, financiers en publieke partijen. In Nederland en in Europa.

Gedreven door onze cultuurwaarden - durf, toekomstgericht, bevlogen, professioneel en samenwerkingskracht – durven we de lat voor onszelf hoog te leggen. In het voorjaar van 2023 hebben we onze strategie verder aangescherpt waarmee we onze rol als brede nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling verder vorm geven, onder andere door het mobiliseren van additioneel kapitaal. Zo was 2023 het eerste jaar dat het Deep Tech Fund volledig operationeel was, heeft het Kabinet aangegeven €100 miljoen uit te willen trekken voor de Beschermingsvoorziening Economische Veiligheid en hebben we een dochteronderneming opgericht met als doel om komende jaren met het Nationaal Groeifonds en anderen blended finance producten te gaan verstrekken. Ook hebben we een aanvullend mandaat gekregen van het Ministerie van OCW voor de ontwikkeling van het programma verduurzaming onderwijshuisvesting.

Ten aanzien van onze rol in het mobiliseren van Europees en institutioneel kapitaal kende 2023 diverse hoogtepunten. Na jaren voorbereiding zijn we implementing partner van InvestEU geworden en hebben we met de Europese Commissie drie garantieproducten op het gebied van first-of-akind plants, energie en deep tech afgesproken. Ook zijn we implementing partner geworden van de Alternative Fuels Infrastructure Facility (AFIF) en lanceerden we samen met het Europees Investeringsfonds (EIF) het Dutch Future Fund II (DFF II). Onze relaties met institutionele beleggers zijn versterkt om de financiering van transities en de versterking van risicokapitaal verder vorm te geven.

We hebben het voorrecht gehad om met mooie bedrijven te werken. Of het nu gaat om de zonnefolieproducent HyET Solar uit Arnhem, de opschaling van de productie van funderingen voor windenergie door Sif in Rotterdam, Seenons, de ‘afvalregisseur’ voor de circulaire transitie of de deep tech scaleup Nearfield Instruments. Stuk voor stuk is Invest-NL cruciaal geweest in het rondkrijgen van de benodigde financiering voor deze bedrijven. Risicovol investeren houdt ook in dat we soms tegenslagen moeten incasseren, zoals het faillissement van Lightyear aan het begin van afgelopen jaar illustreert.

In 2023 heeft Invest-NL voor € 288 miljoen aan nieuwe investeringen gerealiseerd. Per einde 2023 heeft Invest-NL daarmee in totaal sinds de start ruim € 910 miljoen bruto gecommitteerd aan 82 investeringen. Hiermee hebben we €2,7 miljard aan private investeringen gemobiliseerd. Er is geen hoog risico investeerder in Nederland die zoveel deals doet in de grote transities en gericht op opschaling. De verhouding tussen indirecte fondsinvesteringen en directe investeringen rechtstreeks in bedrijven en projecten zal de komende jaren verschuiven naar indicatief 30/70%. Met de financieringen willen we uiteindelijk impact maken. Bij de bedrijven waarin we investeren wordt voor € 249 miljoen geïnvesteerd in R&D en vinden 6.780 mensen een toekomstgerichte werkplek. Deze investeringen in mensen en onderzoek en ontwikkeling laten een potentieel zeer forse CO2e-besparing zien waarover we de komende jaren nauwkeurig verslag zullen blijven uitbrengen.

Het geconsolideerde nettoresultaat van InvestNL over het boekjaar 2023 is na belastingen € -49,5 miljoen negatief. De verwachting is dat Invest-NL een aantal jaren een negatief resultaat zal genereren voordat de investeringsportefeuille substantiële positieve baten kan realiseren. Mede door het uitdagende investeringsklimaat hebben we in 2023 op enkele investeringen een additionele voorziening moeten treffen of een herwaardering moeten doorvoeren. Doordat we onze investeringen waarderen op reële waarde worden effecten van bedrijfseconomische ontwikkelingen en het uitdagende investeringsklimaat snel zichtbaar in de waarde van deze investeringen.

De benoeming van Jellie Banga als lid van de Raad van Bestuur en Jan Pieter Postma als CFRO heeft in 2023 geleid tot een uitbreiding van de Raad van Bestuur van 1 naar 3 leden. Hiermee is een bestuurlijke basis gelegd voor de continuïteit en de verdere ontwikkeling van de organisatie. Het hart van Invest-NL wordt gevormd door alle medewerkers van Invest-NL samen, een bijzonder ambitieuze en kwalitatief hoogstaande groep medewerkers die zich volledig inzetten voor het maken van impact. In lijn met onze ambitie om maximaal bij te dragen aan de realisatie van maatschappelijke transities staat Invest-NL open voor een bredere inzet van haar mandaat en additionele rollen die passen bij een nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling. Ook breder in het maatschappelijk en politiek debat wordt de noodzaak van een krachtenbundeling van het publieke financieringsaanbod voor transitievraagstukken en innovatie benadrukt. Uiteindelijk zal dit een politieke keuze vragen van het nieuwe kabinet.

Rinke Zonneveld
CEO

Terugblik

Eerder werd een terugblik video gepubliceerd. In een vogelvlucht nemen 4 collega’s van Invest-NL je mee in een aantal hoogtepunten uit 2023.

Terugblik 2023: bredere rol als Nationale Financierings- en Ontwikkelinstelling